Wolę polskie kwoki

Amy Chua miała szczęście - trafiły jej się wyjątkowo zdolne córki. Potrafiły czytać i liczyć w wieku lat 3, wykazywały się nadzwyczajnym słuchem muzycznym. Wzorem chińskich rodziców wystarczyło (sic!) przykręcić śrubę i wychować genialne dzieci. W przypadku autorki (urodzonej w Stanach Zjednoczonych potomkini chińskich emigrantów) oznaczało to całkowite podporządkowanie życia swojego i córek muzyce. Poszukiwanie odpowiednich nauczycieli, czasochłonne dojazdy na lekcje, żmudne godziny ćwiczeń oraz wynikające z nich awantury to chleb powszedni. Z perspektywy rodzica "zachodniego" Amy Chua przypomina prawdziwego kapo, który wszelkimi metodami stara się wycisnąć z więźnia jak najwięcej. Podobnie czuły się córki autorki.

Przyznam, że tak fanatyczne podejście do edukacji dzieci jest mi zupełnie obce. Biorę pod uwagę różnice kulturowe i rozumiem wagę wykształcenia, niemniej chińskiej katordze nadziwić się nie mogłam. Byłabym w stanie nawet zaakceptować poglądy Chua, gdyby nie kilka kwestii. Raziło mnie przede wszystkim jej głębokie przeświadczenie o własnej nieomylności oraz pogarda dla rodziców wychowujących swoje latorośle w zupełnie inny sposób. Autorka zresztą dość często odnosi się z wyższością i drwiną wobec osób, które z różnych względów nie zasłużyły na jej szacunek. Śmieszyły mnie natomiast jej argumenty usprawiedliwiające surowe metody wychowawcze - np. faworyzowanie jednego z dzieci pojawia się przecież już w Biblii i baśniach braci Grimm (!). Ręce opadają. Przy tym wszystkim autorka, nomen omen profesor prawa, bez zażenowania pisze o podrobieniu podpisu ojca w dokumentach wysyłanych na uniwersytet. Aż mi się cisnęło na usta: Kobieto! Spójrz w lustro!

Siły charakteru autorce można pozazdrościć - nawet mąż nie był w stanie przeciwstawić się jej metodom wychowawczym. I chyba nie zdziwi nikogo fakt, że psom państwa Chua również stawiano wysoko poprzeczkę. Po tych rewelacjach z satysfakcją odnotowałam, że młodsza córka wreszcie się zbuntowała i przemówiła własnym głosem. Dla matki był to szok, najwyraźniej najważniejsze były jej własne ambicje, dzieci miały tylko się dostosować i wykonać plan, a na koniec okazać wdzięczność. Dla chińskiej matki wszelkie odstępstwa od przyjętej metodyki są zabronione, indywidualizm jest niemile widziany. Całe szczęście, że w Europie dzieci wychowywane są inaczej. W przeciwnym razie córki pani Chua nie miałyby chyba CO grać, bo nie doczekalibyśmy się Bacha czy Debyssy'ego - ich artystyczne zapędy pewnie zostałyby zduszone niemal w zarodku. Teraz jest dla mnie jasne, dlaczego znam tak niewielu artystów z Chin - w tej kulturze liczy się głównie odtwarzanie.

______________________________________________________________________________________

Amy Chua "Bojowa pieśń tygrysicy", tłum. Magdalena Moltzan-Małkowska, Prószyński Media, Warszawa, 2011 ______________________________________________________________________________________