Wieczór w raju

Hope i ja miałyśmy po siedem lat. Nie wydaje mi się, byśmy wiedziały, jaki akurat jest miesiąc, a nawet jaki dzień, o ile nie wypadała niedziela. Lato było bardzo długie i gorące, a każdy dzień taki sam jak poprzedni, więc nie pamiętałyśmy również, że poprzedniego lata padało. Znowu poprosiłyśmy wujka Johna, żeby usmażył jajko na chodniku, więc to przynajmniej pamiętałyśmy. 

Lucia Berlin potrafiła zawrzeć esencję zjawiska zaledwie w kilku zdaniach. Tak jak w powyższym akapicie, gdzie skupiając się wyłącznie na zdarzeniach, skąpiąc na przymiotnikach, pierwszorzędnie oddała i beztroskę dzieciństwa, i pełnię lata. Nie była rzemieślniczką słowa, która z lubością cyzeluje frazy, jednak jej proza wydaje się niezwykle żywa i prawdziwa, a zarazem nośna. W pamięć zapadają nawet mniej udane teksty, bo takie również znajdziemy w Wieczorze w raju. 

Autentyczność opowiadań zapewne bierze się między innymi stąd, że Berlin opisuje rzeczy dobrze sobie znane, czerpie bowiem z własnego życia, wyjątkowo barwnego, wręcz awanturniczego. Trzech mężów artystów, czterech synów, kochankowie, przeprowadzki, uzależnienia, bogactwo i bieda okazały się solidnym materiałem wyjściowym na opowieści. Opowiadania ułożono chronologicznie i chcąc nie chcąc układają się w biografię. Od czasu do czasu nasuwa się pytanie, czy główna bohaterka faktycznie romansowała z kolegą z syna i czy rzeczywiście w akcie desperacji mogła zamordować handlarza narkotyków. A ponieważ w korzystaniu z uroków życia ta postać wyjątkowo bardzo przypomina samą Lucię (patrz: wstęp do książki), czemu tak miało by nie być? 

Prawda to czy fikcja, dałam się uwieść. Dobrze było wraz z narratorką przemierzać obie Ameryki, od rozległych pastwisk w Chile przez miasteczka w Nowym Meksyku aż po gwarne San Francisco i Nowy Jork. Przyjemność była tym większa, że Berlin urozmaica narrację: raz jest to na przykład zabawna rozmowa dwóch byłych żon tego samego mężczyzny, innym razem niemal reporterski opis walki byków w Oaxace. Już za opis przedświątecznego zamieszania w Bożym Narodzeniu 1974 oraz pachnące akacją Andado: romans gotycki należą się najwyższe laury. 

__________________________________________________________________________ 

Lucia Berlin, Wieczór w raju, przeł. Dobromiła Jankowska, WAB, Warszawa 2020