Lista pana Rosenbluma - Natasha Solomons

Żeby stać się Brytyjczykiem, wystarczy spełnić zaledwie (sic!) 115 warunków, począwszy od mówienia wyłącznie po angielsku, poprzez dbałość o higienę, noszenie ubrań szytych na miarę, niewyróżnianie się, a na przynależności do klubu golfowego kończąc. Tak przynajmniej wydaje się głównemu bohaterowi powieści Natashy Solomons.


Jack Rosenblum wraz z żoną Sadie i malutką córeczką Elisabeth przybywa do Londynu w 1937 r., szukając schronienia przed antysemicką nagonką w nazistowskich Niemczech. Bierze sobie do serca zalecenia urzędnika z żydowskiej organizacji i za wszelką cenę stara się zasymilować. Proces trudny i kosztowny, zwłaszcza jeśli robi się to z zapałem neofity, jaki reprezentuje Jack. Można powiedzieć, że chce być bardziej angielski niż Anglicy. Nic nie jest w stanie go powstrzymać nawet wówczas, gdy wszystkie kluby golfowe odrzucają jego prośbę o członkostwo, a tym samym uniemożliwiają spełnienie ostatniego punktu z listy. Przecież można wybudować swoje własne pole golfowe, nieprawdaż?

Państwo Rosenblum przeprowadzają się zatem do hrabstwa Dorset, gdzie rozpoczyna się nie tylko budowa pola, ale kolejny proces asymilacji, tym razem ze społecznością wiejską. Jack jest na tyle owładnięty myślą o swoim klubie, że nie zauważa swojej śmieszności. Podobnie jak nie zauważa, że jego pojęcie o byciu dżentelmenem odbiega od panujących zwyczajów. Jedynie żona opiera się asymilacji i mimo upływu lat nie może przeboleć utraty rodziny z Berlina. W przeciwieństwie do męża nadal czuje się Żydówką i hołduje dawnym zwyczajom, które przekładają się m.in. na obchodzenie świąt religijnych i gotowanie potraw według rodzinnych przepisów. Muszę przyznać, że opisywane specjały bardzo pobudzają wyobraźnię (oraz pracę ślinianek;), a przepis na kurczaka koronacyjnego - choć akurat nie wywodzi się z tradycji żydowskiej - zamierzam kiedyś wypróbować.

Powieść jest napisana z humorem, aczkolwiek nieprzesłodzona. Zmagania głównego bohatera bardzo wciągają i można tylko podziwiać jego niezłomność. W moim odczuciu ta książka jest właśnie o realizacji marzeń i wierności ideałom, mimo że w przypadku Jacka i Sadie obie kwestie oznaczają coś innego. Ważnym bohaterem powieści są Anglicy i ich kultura, autorka pisze o nich z dużą dawką realizmu, ale i pobłażliwością. Jedno jest pewne - koloryt życia na wsi udało jej się przedstawić bardzo dobrze.

Podsumowując - kolejna idealna lektura na lato. Świetnie napisana, ciepła i dowcipna, a co ważne - zmuszająca do refleksji.

Natasha Solomons, "Lista pana Rosenbluma", Rebis, 2010